Het mediterrane voedingspatroon kan mogelijk het risico op kanker verlagen

In juli promoveerde Maya Schulpen op haar proefschrift getiteld ‘Mediterranean diet adherence and cancer risk in the Netherlands’. Hieruit blijkt dat je met het mediterrane voedingspatroon het risico op enkele soorten kanker zou kunnen verlagen.

Dr. Maya Schulpen: “Jaarlijks zijn er een groot aantal mensen die de diagnose kanker krijgen en hier mogelijk ook aan komen te overlijden. De ziekte kanker heeft hierdoor een nadelige invloed op het leven van veel mensen. In 2010 was naar schatting ongeveer 10% van de kankerdiagnoses in Nederland toe te schrijven aan ongezonde voeding [1].”

“De afgelopen jaren is het mogelijk gunstige effect van het mediterrane voedingspatroon op het risico op kanker in toenemende mate onderzocht. Toch is het huidige bewijs voor de meeste kankersoorten nog beperkt. Daarom heb ik in mijn promotieonderzoek verder onderzoek gedaan naar het mediterrane voedingspatroon en het risico op kanker.”

Dr. Maya Schulpen

Dr. Maya Schulpen heeft als promovenda aan de Universiteit Maastricht onderzoek gedaan naar het mediterrane voedings-patroon en kanker. Vanaf augustus gaat ze aan de slag als postdoctoraal onderzoeker bij het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie.

Wat is het mediterrane voedingspatroon?

“Het traditionele mediterrane voedingspatroon is een overwegend plantaardig dieet met veel groenten, fruit, peulvruchten, noten, volkoren graanproducten en enkelvoudig onverzadigde vetten (o.a. aanwezig in olijfolie). De inname van vlees en zuivelproducten is daarentegen laag. Alcohol wordt met mate gedronken, vooral gedurende de maaltijd. Er worden meerdere gezondheidsvoordelen toegeschreven aan het mediterrane voedingspatroon, waaronder minder sterfte in het algemeen en een lager risico op hart- en vaatziekten.”

Wat was het doel van je promotieonderzoek?

“Het doel van mijn promotieonderzoek was om na te gaan wat het verband is tussen naleving van het mediterrane voedingspatroon en het risico op kanker in Nederland. Naleving van het mediterrane voedingspatroon werd gemeten met verschillende varianten van de Mediterranean diet score (MDS). Deze score geeft aan in welke mate het bestaande voedingspatroon van een individu, gemeten met een voedselfrequentievragenlijst, lijkt op het mediterrane voedingspatroon.”

“Naast het risico op kanker in het algemeen heb ik ook gekeken naar het risico op verschillende vormen van kanker. Ook heb ik gekeken of er verschillen zijn tussen mannen en vrouwen.”

Wat zijn de belangrijkste resultaten van je onderzoek?

“Uit mijn onderzoek blijkt dat naleving van het mediterrane voedingspatroon mogelijk samenhangt met een verlaagd risico op borstkanker (na de menopauze), longkanker, maagkanker en slokdarmkanker. Deze verbanden waren bij borstkanker, longkanker en maagkanker bij vrouwen echter niet statistisch significant. Hierdoor kunnen we niet uitsluiten dat deze verbanden toevalsbevindingen zijn. Ik vond geen verband tussen het volgen van een mediterraan voedingspatroon en het risico op alvleesklier-, blaas-, dikkedarm- en prostaatkanker.”

“Daarnaast vond ik aanwijzingen dat het verband tussen het mediterrane voedingspatroon en het risico op borst-, long- en slokdarmkanker verschilt tussen mannen en vrouwen en/of voor subtypen van deze kankersoorten. Zo werd het verband tussen het mediterrane voedingspatroon en het risico op slokdarmkanker alleen bij mannen gevonden en niet bij vrouwen. Ook was het verband tussen naleving van het mediterrane voedingspatroon en het risico op borstkanker sterker voor oestrogeenreceptor negatieve (ER-) borstkanker dan voor oestrogeenreceptor positieve (ER+) borstkanker.”

Wat betekenen deze resultaten?

“Dit onderzoek laat zien dat naleving van het mediterrane voedingspatroon mogelijk het risico op verschillende kanker(sub)typen in Nederland verlaagt. Dit is van belang, omdat het merendeel van deze kankersoorten een relatief slechte prognose heeft. Voor deze kankersoorten zijn succesvolle preventieve maatregelen daarom in het bijzonder van belang. Het mediterrane voedingspatroon zou daarmee een potentiële voedingsstrategie kunnen zijn voor de preventie van deze vormen van kanker in de Nederlandse samenleving.”